Η τέχνη του macrame

Μακραμέ: Η τέχνη των κόμπων

Σίγουρα έχετε ακούσει για μακραμέ κοσμήματα, τσάντες, διακοσμητικά και πολλά ακόμα. Τι σημαίνει όμως το μακραμέ και ποια είναι η ιστορία του;

Στην ουσία, είναι η υψηλή τέχνη των κόμπων, την οποία χρησιμοποιεί κανείς για να φτιάξει το οτιδήποτε φανταστεί! Ως νήματα χρησιμοποιούνται είτε ειδικές κερωμένες συνθετικές κλωστές, είτε βαμβακερές, μάλλινες και πολλές ακόμη.

Μπορεί το μακραμέ να μοιάζει δύσκολο, όμως στην τέχνη αυτή χρησιμοποιούνται μόνο δύο είδη κόμπων. Έτσι, με απλές κινήσεις των χεριών δημιουργούνται πολύπλοκα και περίτεχνα αποτελέσματα.

Το macrame λοιπόν, είναι μια μορφή κλωστοϋφαντουργίας στην οποία όμως δεν χρησιμοποιούμε κάποιο μέσο πχ αργαλειό ή βελονάκι, παρά μόνο τα χέρια μας

Η ιστορία του macrame

Οι περισσότερες πηγές αναφέρουν ότι η τέχνη του μακραμέ έχει γεννηθεί στις Αραβικές περιοχές και χώρες περίπου στον 13ο αιώνα μ.χ.Μάλιστα είναι πιθανό το όνομα της τέχνης να προέρχεται από την αραβική λέξη «Migramah» που σημαίνει κάτι σαν «κρόσσι, διακοσμητική φράντζα, χοντρή δαντέλα».

Αξίζει όμως να σημειωθεί πως η τέχνη δημιουργίας με κόμπους, χρονολογείται πιθανότατα πολύ πιο πίσω χρονολογικά και συγκεκριμένα στην Αρχαία Κίνα κατά την περίοδο είτε των Εμπόλεμων Βασιλείων (481-221 π.Χ.) είτε κατά τη διάρκεια της περιόδου των Βόρειων Δυναστειών (581-317 π.Χ.).

Επιπρόσθετα, κάποιες από τις πρώτες καταγραφές χρήσης κόμπων ως διακόσμηση εμφανίστηκαν στα γλυπτά των Βαβυλώνίων και των Ασσύριων, με κρόσσια και πλεξίδες σε στυλ μακραμέ να κοσμούν ενδύματα της εποχής στα αγάλματα που έχουν βρεθεί, ενώ πηγαίνοντας ακόμα πιο πίσω συναντάμε στην Μινωική εποχή, τις “δεσιές”, την παραδοσιακή τέχνη που χρησιμοποιούσαν οι γυναίκες για να ολοκληρώνουν τα εργόχειρα του.

Η εξάπλωση του Μακραμέ. Από Την Μέση Ανατολή στην Ευρώπη.

Πιστεύεται πως οι Άραβες είναι υπεύθυνοι για την εξάπλωση του μακραμέ στην Ευρώπη. Ταξίδεψαν σε όλη σχεδόν την ήπειρο από τις ερήμους της Μέσης Ανατολής, σε πόλεις κοντά στην Ασία και την Αφρική.

Τελικά, και οι ναυτικοί υιοθέτησαν τεχνικές του μακραμέ και τις ενσωμάτωσαν στις δικές τους μεθόδους κομποδεσίματος. Με τα νήματα που είχαν για να μπαλώνουν ή να στερεώνουν τα ιστία έφτιαχναν διάφορα πρακτικά ή διακοσμητικά καλλιτεχνήματα, ανεμόσκαλες και καλύμματα τιμονιού, καθώς και στολίδια, όπως καπέλα και ζώνες.

Μέχρι τον 15ο αιώνα, η Ισπανία ήταν υπό την κυριαρχία των Μαυριτανών. Οι Ισπανοί μαθαίνουν την τέχνη του μακραμέ από τους Μαυριτανούς. Αυτή η συγχώνευση των δύο πολιτισμών βοήθησε να εξαπλωθεί το μακραμέ στη Γαλλία τον 15ο έως τον 16ο αιώνα, και στην Ιταλία τον 17ο έως τον 18ο αιώνα. Ταυτόχρονα, το μακραμέ έγινε δημοφιλές στην Αγγλία τον 16ο αιώνα.

Μικρό-Μακραμέ: Η Τέχνη Του Μακραμέ στο σήμερα

Μετά τα χρόνια της μεγάλης άνθησης του μακραμέ στη Ευρώπη από τους Άραβες, η τέχνη αυτή σιγά-σιγά παραμελήθηκε, μέχρι που επανήλθε στη μόδα τη δεκαετία του ‘60 και ‘70. Για ένα μικρό χρονικό διάστημα ξανάγινε μια πολύ διαδεδομένη μορφή χειροτεχνίας: από την εποχή αυτή προέρχονται θαυμάσιες κουρτίνες, τσάντες, ζώνες, γιλέκα, διακοσμητικά τοίχων κ.ά. που μπορεί κανείς να δει στα Εθνολογικά Μουσεία και στα Μουσεία Λαϊκής Τέχνης της Αμερικής και πολλών χωρών της Ευρώπης.
Στα Μουσεία Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης επίσης, μπορεί κανείς να θαυμάσει ωραιότατα σχέδια μακραμέ ως τελειώματα στα υφαντά στρωσίδια, στα τραπεζομάντιλα, στις πετσέτες, στα μαντίλια.

Με την τεχνική του macrame συνήθιζαν να δένουν τα νήματα που περίσσευαν από την ύφανση και να κάνουν πανέμορφα δαντελωτά κρόσσια και φούντες.
Σήμερα πλέον η τεχνική αυτή έχει εξελιχθεί και επανέρχεται στη μόδα ως μικρο-μακραμέ, η οποία είναι πια πολύ διαδεδομένη στον κόσμο του κοσμήματος.
Κάθε χειροτέχνης και καλλιτέχνης με εφόδια την φαντασία, την έμπνευση και κλωστές… μπορεί να δημιουργήσει σχέδια ελεύθερα ή γεωμετρικά, επίπεδα ή ανάγλυφα, μονόχρωμα ή πολύχρωμα, να τα συνδυάσει με χάντρες, πέτρες και άλλα υλικά… και να δώσει μορφή σε βραχιόλια, περιδέραια, δαχτυλίδια, τσάντες, ζώνες, ρούχα, κουρτίνες, διακοσμητικά τοίχου και όλων των ειδών αξεσουάρ.